Marmara Denizi’nde tsunami üretebilecek koşullardaki her deprem (büyüklükleri M>6.0 olan sığ odaklı ve genellikle eğim atımlı faylanmalar) tsunami yaratabilir(ALTINOK, Y,,TMMOB Jeofizik Müh.Od. Marmara’da Deprem ve Jeofizik ). Tarihsel verilere göre Marmara’da tsunami oluşma olasılığı 100 yılda birdir. Oluşabilecek herhangi bir depremde meydana gelebilecek tsunaminin, Marmara Denizi’nde doğu-batı doğrultusunu geçme süresi 50 dakika kadardır.Ancak bu kapalı denizde çalkantının devam etmesi ve yansıyan dalgaların etkili oması beklenmelidir (YALÇINER, A.C,, TÜBİTAK Bilim teknik).

“Marmara Denizi’nde tsunami üretebilecek güçte bir deprem olurmu ve olursa bu tsunaminin kıyılara etkisi ne olur?” sorusunun yanıtını bulmak için bu kapalı denizin tsunami geçmişine bakmak gerekir. 1509 İstanbul Depremi ile oluşan tsunaminin İstanbul surlarını aştığı ve dalganın tırmanma yüksekliğinin 6 m’ye ulaştığı bilinmektedir (ÖZTİN ve BAYÜLKE, 1991). Gene tarihsel verilere bakıldığında Marmara’da etkili olmuş tsunamilerin varlığı bilinmektedir (SOYSAL; 1985, KURAN ve YALÇINER; 1993, ALTINOK ve ERSOY; 1996).

1894 İstanbul Depremi’nde de oluşmuş olan tsunami İstanbul’da etkili olmuştur(AMBRASEY; 1962, KARNIK; 1971, ANTONOPOULOS; 1978). EGINITIS(1894)’ e göre bazı yerlerde deniz 50 m kadar çekilmiş ve geri dönmüş fakat sahil sınırı değişmemiştir. MIHALOVIÇ(1927)’ye göre ise; deniz suyu kabarmış ve 200 m sahile taşmıştır. Prens Adaları civarında ve Büyükçekmece’den Kartal’a kadar olan alanda tsunami gözlenmiştir. Depremin büyüklüğü 7’den küçük, dalganın yüksekliği 6 m’den azdır(ÖZTİN ve BAYÜLKE; 1991). Karaköy ve Azaplı köprüleri de su altında kalmıştır (BATUR; 1994).

Tsunami Tehlike Analizi çalışmaları; Avrupa Yakası Güneyi Mikrobölgeleme Projesi kapsamında, Ekim 2007  itibarı ile tamamlanan proje kapsamında ODTÜ’den Doç. Dr. Ahmet Cevdet Yalçıner tarafından hazırlanmıştır. Projede fay ve heyelanların hareketine bağlı modelleme;

  •  İstanbul Kıyılarında oluşması olası en büyük dalga yüksekliği 5.56 metredir.
  •  En yüksek dalganın ulaşacağı kıyı bandı İstanbul’un doğusu ve kıyıya paralel  10 km’lik kıyı  çizgisidir.
  • Tsunami Dalgasının kıyılara erişme zamanı 8 dakika, kıyılarda ilerleme mesafesi 150  metreden  azdır (İBB Avrupa Ykası Mikrobölgeleme Projesi, 2007).

Geçmişte olmuş tsunamilerden ve günümüzde yaptığımız analizlerden de  anlaşılacağı üzere; Marmara Denizi’nde, tsunami üretebilecek bir depremden sonra, zayıf da olsa bir risk vardır. Ancak, oluşacak tsunaminin Pasifik Okyanusu’nda meydana gelen ve dalga boyu 30 metreyi geçen tsunamiler gibi olmayacağı açıktır.

Tsunami Tehlike Analiz Raporu İçin Tıklayınız